ผ่าฟันคุด และ ถอนฟัน (Wisdom Tooth Removal & Extraction)

ฟันคุดคืออะไร?

ฟันคุด คือ ฟันกรามซี่ที่สาม ซึ่งเป็นฟันซี่ในสุดของขากรรไกรบนและล่างที่จะขึ้นมาเป็นซี่สุดท้าย โดยปกติฟันชุดนี้จะเริ่มขึ้นในช่วงอายุ 17-25 ปี แต่เนื่องจากเป็นฟันที่ขึ้นมาช้าที่สุด ในหลายๆ กรณี ขากรรไกรจึงมีพื้นที่ไม่เพียงพอให้ฟันซี่นี้ขึ้นมาได้อย่างปกติ ฟันคุดจึงอาจจะขึ้นมาได้เพียงบางส่วน, เอียงไปชนฟันซี่ข้างๆ, อยู่ในแนวราบ, หรือฝังตัวอยู่ในกระดูกขากรรไกรทั้งหมด ลักษณะการขึ้นที่ผิดปกตินี้เองคือที่มาของปัญหาต่างๆ

ทำไมต้องผ่าฟันคุด? สัญญาณเตือนและปัญหาที่ไม่ควรมองข้าม

หลายคนอาจสงสัยว่าหากฟันคุดยังไม่ปวด จำเป็นต้องเอาออกหรือไม่? ในทางทันตกรรม การผ่าฟันคุดออกถือเป็นการป้องกันปัญหาที่อาจเกิดขึ้นในอนาคตได้ดีที่สุด เพราะแม้จะยังไม่มีอาการ แต่ฟันคุดที่ผิดปกติสามารถก่อให้เกิดปัญหาเหล่านี้ได้:

• เหงือกอักเสบและติดเชื้อ: เศษอาหารมักเข้าไปติดอยู่ใต้เหงือกที่คลุมฟันคุดอยู่และทำความสะอาดได้ยากมาก ทำให้เกิดการสะสมของแบคทีเรีย นำไปสู่อาการเหงือกบวมแดง, ปวด, มีหนอง, และมีกลิ่นปาก หากการติดเชื้อรุนแรงอาจลุกลามจนอ้าปากได้น้อยลงหรือมีไข้ร่วมด้วย

• ทำให้ฟันข้างเคียงผุ: ฟันคุดที่ขึ้นมาเอียงไปชนฟันกรามซี่ที่สอง จะทำให้เกิดซอกลึกที่แปรงสีฟันเข้าไม่ถึง เป็นแหล่งสะสมของเศษอาหารและแบคทีเรียชั้นดี จนทำให้ฟันกรามซี่ที่สองซึ่งเป็นฟันสำคัญในการบดเคี้ยวผุทะลุไปถึงโพรงประสาทได้

• ทำลายรากฟันและกระดูก: แรงดันจากฟันคุดที่พยายามจะขึ้นมาอาจทำให้กระดูกรอบรากฟันและรากของฟันซี่ข้างเคียงถูกทำลายหรือละลายตัวไปได้

• การเกิดถุงน้ำ (Cyst) หรือเนื้องอก: ฟันคุดที่ฝังอยู่ในกระดูกขากรรไกรอาจกลายเป็นถุงน้ำ ซึ่งถุงน้ำนี้สามารถขยายขนาดใหญ่ขึ้นและทำลายกระดูกขากรรไกรบริเวณนั้นได้

• ส่งผลต่อการจัดฟันและทำให้ฟันล้มเก: แรงดันจากฟันคุดสามารถผลักให้ฟันซี่อื่นๆ เคลื่อนที่จนซ้อนเกได้ ซึ่งอาจส่งผลกระทบต่อแผนการจัดฟัน หรือทำให้ฟันที่จัดเสร็จแล้วกลับมาล้มเกได้อีก